بازاریابی یکی از ارکان مهم در یک کسب و کار است. برای ایجاد یک برنامه بازاریابی موفق مراحلی را باید طی کرد تا از موفق آمیز بودن آن اطمینان حاصل کرد. در ادامه به توضیح این مراحل پرداخته ایم که با انجام آنها می توانید یک برنامه بازاریابی موفق داشته باشید.
بخش‌بندی بازار
بخش‌بندی بازار به این معنی است که یک بازار را به بخش‌هایی با تعریف مشخص تقسیم کنیم. به عبارتی دیگر یک بخش به گروهی از مشتریان گفته می‌شود که مجموعه نیازها و خواسته های مشابهی دارند. وظیفه‌ی بازاریاب این است که بازار رو به چندبخش تقسیم کند و ویژگی های هر بخش را تشخیص دهد. سپس تصمیم بگیرد که می‌خواهد کدام بخش‌ها را هدف قرار دهد. باید به این نکته دقت کرد که با بخش‌بندی درست می‌توانید یک دید خوب نسبت به بازار خودتان پیدا کنید و فرصت‌های آن را شناسایی کنید. در مجموع می‌توان یک بازار را بر اساس یکسری از معیارها مثل: سن، جنسیت، میزان تحصیلات، شغل، سطح درآمد، کشور، شهر یا منطقه، تیپ‌های شخصیتی، ارزش‌ها، اعتقادات و سبک زندگی و … می‌توان بخش‌بندی کرد.
هدف‌گیری یک یا چند بخش
منظور از هدف‌گیری این است که گروهی از افراد را که دارای ویژگی‌های خاص و مشترکی هستند را شناسایی کنیم. سپس متناسب با ویژگی خاص و مشترک بین افراد آن گروه خدمت یا محصول خاصی را به آنها ارائه دهیم. باید بخاطر داشته باشید که بودجه بازاریابی شما نامحدود نیست، پس مخاطبان شما باید محدود باشند. حالا چطور باید بازار هدف را مشخص کنیم؟ معیارهایی که برای اینکار وجود دارند. شامل:
- میزان پتانسیل سوددهی بازار هدف
- میزان دسترسی به مشتریان در بازار هدف متناسب با منابع سازمان یا جیب خود
- میزان رقابت پایین در بازار هدف
تعریف جایگاه و نقش خود برای هر یک از بخش‌ها
جایگاه و نقش خود را در ذهن مخاطب پیدا کنید. سپس محصول را برای هر یک از بخش‌های بازار در ذهن مخاطب جایگاه سازی کنید. برای مثال: جایگاه سازی در ذهن مخاطب با استفاده از تعریف محصول. مثل ولوو که با معرفی خود به عنوان ماشین‌هایی با کمربند ایمنی خودرو ایمن تبدیل به برندهای جهانی شود. یا با مشخص کردن قیمت مثل هاگن داز بستنی گرانقیمت و یا وال مارت به عنوان بزرگترین سوپر مارکت ارزان قیمت دنیا و … جایگاه خود را در روح و ذهن مشتری پیدا کنید.
تصمیم‌گیری در مورد محصولات برای یک برنامه بازاریابی موفق ضروری است
پس ازاینکه بازاریاب متوجه مزایای یک محصول ازین جهت تا چه حد می‌تواند بر روی بازاریابی و فروش بگذارد، می تواند در مورد ساخت محصول خود بهتر تصمیم بگیرد.
این تصمیمات معمولا شامل: تصمیم‌گیری درباره طراحی، کیفیت، درباره آینده و برندینگ محصول می‌باشد.
درباره طراحی محصول اینکه طراحی اصلی محصول به چه شکلی باشد که بتواند بهترین کمک را به بازاریابی و فروش بیشتر کند. در رابطه با کیفیت محصول نیز باید به این نکته توجه کرد که بسیاری از مسائل مانند قیمت و بازار هدف در بازاریابی به کیفیت محصول برمی‌گردد.
سوالی که درباره آینده محصول باید پاسخ داده شود این است که ویژگی نهایی محصول چه خواهد بود. در پایان نوع برندینگ محصول بر اساس مزایای محصول از جمله کیفیت و سایر مزایای خوب محصول انجام می‌شود.
برنامه بازاریابی موفق شامل مکان عرضه و سیستم توزیع است
یکی از مهمترین چالشهای بازاریابان، انتقال کالاهای تولیدی خود به بازارهای هدف است. یک کانال توزیع بر اساس سه استراتژی گسترده، گزینشی و انحصاری انتخاب می‌شود.
در استراتژی گسترده توزیع محصولات در تعداد زیادی خرده‌فروشی را شامل می‌شود. بیشتر در حوزه مواد مصرفی و کالاهای متداول و روزمره کاربرد دارد. در توزیع گزینشی، برای عرضه محصول مورد نظر خرده‌فروشانی در مناطق مختلف انتخاب می‌شوند. تعداد واسطه‌ها حالت گزینشی از توزیع انحصاری بیشتر و از گسترده کمتر است.
در رابطه با توزیع انحصاری هر منطقه یک واسطه بعنوان نماینده انحصاری انتخاب می‌شود که بیشتر در مورد محصولات ویژه مثل خودرو کاربرد دارد.
تصمیم گیری در مورد نحوه فعالیت‌های پروموشن و تبلیغات
همگی ما کم و بیش با تبلیغات و مزایا و هدفهای آن آشنایی داریم. باید توجه داشت که تبلیغات متفاوت با پروموشن است. تبلیغات عاطفی است و در آن مشتری را از طریق صوت، تصاویر و یا تجربیات دعوت و جذب به خرید می‌شود. در حالیکه در پروموشن با تمرکز بر روی منطق و ذهن مشتری او را جذب و دعوت به خرید می‌کنیم و برخلاف تبلیغات، پروموشن هزینه اولیه ندارد.
انواع تبلیغات شامل: چاپی، بیلبوردها و تبلیغات حمل و نقل عمومی، آگهی‌های تلویزیونی یا بازرگانی، تبلیغات رادیویی، چریکی، تلفنی و محیطی می‌باشد.
در ادامه انواع روش‌های متداول پروموشن را نام می بریم، که شامل: تبلیغات ویدئویی با ساخت تیزرهای تبلیغاتی، تبلیغات از طریق رادیو یا پادکست‌های اینترنتی، تبلیغات اینترنتی، طراحی سایت، تولید محتوا و دیحیتال مارکتینگ می‌باشد.
بنابراین با توجه به ویژگی های بازار هدف، هدف نهایی از تولید محصول، نوع استراتژی توزیع، منابع سازمان، قیمت، کیفیت محصول و … می توان در مورد نحوه فعالیت پروموشن و تبلیغات محصول تصمیم مناسب را گرفت.
