مدیریت یک شغل و حرفه ی بسیار پر مسئولیت است. قطعا هر کسی دوست دارد در حرفه ی خود شغل مدیریت داشته باشد. اما مسئله اینجاست که هر کسی نمی داند این شغل چقدر پر زحمت است. کسی که رتبه مدیریت را بدست می آورد، باید علم و دانش و هنر و تجربه آن را داشته باشد. در غیر این صورت موفقیتی در آن مجموعه بدست نمی آید. تعاریف زیادی در حوزه مدیریت وجود دارد. هر فردی بنابر آموزه ها و نظره شخصی خود تعریفی از مدیریت بیان می کند. در واقع می توان گفت شغل مدیریت استفاده از علم و دانش و هنر و هدایت منابع مالی و انسانی است.

در بین تعاریف و مفاهیم مختلف نقطه اشتراک هایی وجود دارد. امروزه مدیریت یک حرفه ذاتی نیست. بلکه کاملا اکتسابی است. یعنی تجربه و علم مرتبط با آن دست یافتنی است. ممکن است مدیریت با مشاغلی مانند رهبری، ریاست و … اشتباه گرفته شود. در این مقاله سعی داریم آگاهی های لازم در مورد این مشاغل و تفاوت های بین آنها را بیان کنیم.

اتمام وظیفه یک مدیر چه زمانی است؟

همانطور که گفتیم شغل مدیریت حرفه ای است که با نیروی انسانی و نیروی مالی سر و کار دارد. این شغل مانند مشاغل دیگر اتمامی ندارد. برای مثال شغل بسیاری از مشاغل با پایان یافتن پروژه، کارشان به اتمام می‌رسد. اما یک مدیر همیشه باید به کل پروژه و رویدادهای آن نظارت داشته باشد. در صورت بروز هر گونه مشکلی در یک حرفه، در آخر مدیر است که باید در مورد آن مشکل پاسخگو باشد. پس هر گونه سهل انگاری در کار باعث بروز مشکل برای خود مدیر آن مجموعه می شود.

تفاوت شغل مدیریت با رهبری

شاید خیلی ها تصور کنند که مدیریت و رهبری هر دو به یک معنی است. اما این باور کاملا غلط است. حتی بسیاری از افراد رهبری را بالاتر از شغل مدیریت می دانند. این موضوع هم کاملا اشتباه است. اگر دقت کنید متوجه می شوید که رهبری کردن خود جزئی از وظایف مدیریت است. در واقع تعریفی از زمان گذشته تا به امروز در مورد مدیریت وجود دارد. مدیریت به معنی شایستگی، صلاحیت، توانایی، مهارت و … است. امروزه علم و دانش و یادگیری هم جزئی از نیازهای دقیق و اساسی برای شغل مدیریت است. رهبری کردن هم به معنای هدایت و نشان دادن راه به افراد است. یک رهبر باید بتواند نیروها را با شوق و اشتیاق رو به جلو هدایت کند.

در گذشته تناقض های زیادی در مورد شغل مدیریت و رهبری وجود داشته است. اما امروزه سازماندهی های منظم و برنامه های مشخص این مشکلات برطرف شده است. افراد تفاوت های بین مدیریت و رهبری را قبول کرده اند. قطعاً تفاوت های زیادی بین مدیریت و رهبری وجود دارد. این تفاوت ها ریشه در موضوعات روان شناختی دارند.

وظایف اصلی شغل مدیریت و رهبری

1. شغل مدیریت شغلی پرمشغله است. مدیران معمولا تمایل دارند خیلی زود و در کمترین زمان ممکن مشکلات را حل و فصل کنند. آنها تمایلی به شنیدن جزئیات موضوعات و مشکلات ندارند. سعی دارند خیلی کلی این موارد را برطرف کنند. رهبران یک مجموعه در این موضوع برعکس مدیران رفتار می کنند. آنها سعی دارند در صورت بروز مشکلات، از جزئیات آن مشکل هم با خبر شوند. رهبران یک مجموعه معمولاً هیچ عجله ای در تصمیم گیری ندارند. سعی دارند کاملا با صبر و حوصله تصمیم بگیرند. آنها می خواهند همه جزئیات و جوانب را در نظر بگیرند.
2. مدیران و رهبران در هدف گذاری هم دارای تفاوت هایی هستند. در این راستا رهبر سعی دارد استراتژی های لازم را به دیگر افراد مجموعه آموزش دهد. در صورتی که مدیران یک مجموعه نظریه های خود را به دیگر افراد ابلاغ می کنند. در واقع به آنها دستور انجام کار می دهند. معمولا افراد آرزوی شغل مدیریت را دارند. اما بهتر است قبل از داشتن چنین آرزویی به سختی های این شغل هم فکر کرد. 
3. جالب است بدانید که مدیران بیشتر سعی دارند نقش مدیران قبلی را بازی کنند. به نوعی در کار خود تقلید دارند. اما رهبران خود واقعیشان هستند. آنها سعی دارند نظرات و ایده های خود را علنی کنند.
4. یکی دیگر از تفاوت های بارز رهبران و مدیران در ریسک پذیری آنها است. معمولا رهبران دوست دارند راهکارها و ایده های جدید را پیاده سازی کنند. حتی گاهی ممکن است بدانند که آخر این راه شکست است. اما آنها تمایل به تجربه و ریسک پذیری دارند. اما مدیران معمولا تمایلی به ریسک پذیری ندارند. شغل مدیریت حرفه ای بسیار مهم است. مدیران نیاز به تجربه کافی در این راستا دارند.

نیاز به رهبر یا مدیر؟

یک مجموعه خوب و منظم برای موفقیت کارهای خود نیاز به رهبری و مدیریت دارد. در نتیجه هر دوی این پست ها در یک مجموعه مورد نیاز است. در واقع موفقیت یک مجموعه در گروی تکمیل اعضای تیم است. هماهنگی و ارتباط نزدیکی باید بین اعضای تیم وجود داشته باشد.

مطلب پیشنهادی: بررسی انواع مدیریت؛ آشنایی با انواع مدیریت

وجود اختلافات بین رهبران و مدیران و دیگر اعضای تیم باعث می شود تا آن مجموعه ضعیف تر از قبل عمل کند. در نهایت آن مجموعه منجر به شکست خواهد شد. شغل مدیریت و شغل رهبری وظیفه هماهنگی و حل اختلافات را دارد.

انگیزه در کار مدیریت و رهبری

همانطور که می دانید داشتن انگیزه از مهم ترین مسائل در موفقیت است. رهبر و مدیر هر دو دوست دارند که مجموعه آنها رو به رشد و سود ده باشد. حال این موضوع در گرو رفتارهای آنها است. داشتن انگیزه و روحیه کار تیمی از جمله موارد پیشرفت در یک مجموعه است. رهبر خیلی سرسخت و تلاشگر سعی دارد تا این انگیزه را به دیگر اعضای تیم بدهد. رهبران اعتماد به نفس اعضای تیم را بالا می برند. آنها را به سخت کوشی و تلاش تشویق می کنند.

اما شغل مدیریت ایجاب می کند تا مدیران بیشتر به کنترل افراد بپردازند. مدیران می خواهند با این کنترل استعداد دیگر افراد را برانگیزند. اما باید بدانند که کنترل، انگیزه ای برای آنها نخواهد داشت. در آخر باید بدایند که فردی موفق است که در هر جایگاهی به خوبی به وظایف خود عمل کند. شغل مدیریت و یا رهبری به ظاهر شبیه به یکدیگر هستند اما در عمق آنها تفاوت های اساسی وجود دارد.

FORBES